Keurmerken

Laatste update: 27 februari 2024

Aandeel on-pack keurmerken van de totale voedselomzet

Keurmerken en de daaraan gekoppelde duurzaamheidseisen zijn een manier voor producenten en supermarkten om de duurzaamheid van producten te vergroten en om duurzame producten te onderscheiden. Door een keurmerk op een product kan de consument een bewustere keuze maken. De mate waarin bepaalde supermarkten meer of minder producten met een bepaald keurmerk verkopen hangt af van de strategie van de supermarkten. Voor sommige duurzaamheidsaspecten kunnen producenten en supermarkten kiezen voor verschillende keurmerken. Sommige keurmerken richten zich op bepaalde specifieke duurzaamheidsaspecten bij bepaalde productgroepen, zoals vis of vlees en zuivel. Topkeurmerken zijn keurmerken die door Milieu Centraal(externe link) zijn beoordeeld en moeten voldoen aan criteria van onafhankelijkheid en controleerbaarheid. Vaak zijn topkeurmerken ook zichtbaar op de verpakking, maar niet altijd. In dit dashboard wordt gefocust op de producten waarbij het keurmerk wel zichtbaar is op de verpakking om de keuze van de consument makkelijker te maken. In 2022 had 18% van de totale voedselomzet van alle supermarkten in Nederland gezamenlijk een on-pack (op product zichtbaar) (top)keurmerk (inclusief Beter Leven 1 ster en Vrije uitloop eieren), in 2021 was dit percentage 19%. Het aandeel van biologische producten ten opzichte van de totale voedselomzet in 2022 was 3% voor alle supermarkten in Nederland gezamenlijk.
Bron: Monitor Duurzaam Voedsel 2022(externe link).

Alle supermarkten in Nederland

Consumentenbestedingen aan producten met een on-pack keurmerk, verdeeld naar keurmerken (% van de totale voedselomzet)

Keurmerk 2021 2022
ASC 1,20% 1,13%
Beter Leven 1 ster 7,04% 7,75%
Beter Leven 2 en 3 sterren 1,44% 1,45%
Climate Neutral Certified n.b. n.b.
Biologisch EU 2,96% 3,04%
Fairtrade 1,13% 1,13%
MSC 0,95% 0,95%
On the way to PlanetProof 3,36% 3,47%
Rainforest Alliance (inclusief UTZ Certified) 4,88% 4,97%
Sustainable Rice Platform 0,00% 0,00%

n.b. : niet bekend.
Voetnoot: Keurmerk Biologisch EU bevat ook Demeter en EKO. Beter Leven 1 ster is alleen een topkeurmerk voor zuivel. In deze tabel zijn de gegevens voor alle producten met dit keurmerk opgenomen.
Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) is niet opgenomen in het overzicht omdat dit topkeurmerk zeer weinig zichtbaar is als 'on-pack'.

Bron: Berekening Wageningen Economic Research op basis van Logatcheva en Herceglic (2023)(externe link)


Voor het hele supermarktkanaal in Nederland geldt dat Beter leven 1 ster (geen topkeurmerk behalve voor zuivel), Rainforest Alliance (inclusief UTZ Certified), On the Way to PlanetProof en Biologisch EU de meest voorkomende keurmerken waren in 2022. De getallen in deze tabel zijn uitgedrukt in percentage van de totale voedselomzet. Verreweg de meeste percentages zijn tussen 2021 en 2022 toegenomen. Deze percentages zijn echter ook afhankelijk van het belang van bepaalde productgroepen in de totale omzet.

Albert Heijn

Percentage on-pack keurmerken van voedselomzet

Topkeurmerken Percentage van alle producten (huismerk en A-merk), 2022 Percentage van huismerk producten, 2022
ASC 1,42% 2,22%
Beter Leven 2 en 3 sterren 1,70% 2,33%
Climate Neutral Certified 0,87% 1,50%
Demeter 0,00% 0,00%
EKO 0,10% 0,00%
Biologisch EU 4,63% 5,88%
Fairtrade 0,76% 0,24%
MSC 1,24% 1,33%
On the way to PlanetProof 0,64% 0,00%
Rainforest Alliance (inclusief UTZ Certified) 6,19% 6,44%
Sustainable Rice Platform 0,01% 0,00%

Voetnoot: Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) is niet opgenomen in het overzicht omdat dit topkeurmerk zeer weinig zichtbaar is als 'on-pack'.
Bron: Data supermarkten

Albert Heijn voert voor producten als huismerkzuivel, kip, varken, aardappelen, groenten en fruit het bedrijfslogo Beter voor Natuur & Boer. Programma’s voor kip en aardappelen, groenten en fruit behoren tot de topbedrijfslogo’s van Milieu Centraal. In 2022 was Beter voor Natuur & Boer goed voor 10,31% van de voedselomzet bij Albert Heijn, en 17,81% van de omzet van huismerkvoedselproducten. Daarnaast is het voornaamste topkeurmerk in de voedselomzet van Albert Heijn het Rainforest Alliance (inclusief UTZ Certified) wat 6,19% van de omzet van alle producten (huismerk en A-merk producten) omvat. Dit percentage is nagenoeg hetzelfde als we alleen naar huismerkproducten kijken (6,44%).

Als het alleen gaat om huismerkproducten, dan zijn de percentages van de totale omzet met keurmerken als EKO, On the way to PlanetProof en Sustainable Rice Platform 0,00%.

Aldi

Percentage on-pack keurmerken van voedselomzet

Topkeurmerken Percentage van alle producten (huismerk en A-merk), 2022 Percentage van huismerk producten, 2022
ASC 1,32% 1,42%
Beter Leven 2 en 3 sterren 0,46% 0,50%
Climate Neutral Certified 0,00% 0,00%
Demeter 0,00% 0,00%
EKO 0,00% 0,00%
Biologisch EU 1,13% 1,19%
Fairtrade 1,11% 1,17%
MSC 1,50% 1,55%
On the way to PlanetProof 6,85% 7,30%
Rainforest Alliance (inclusief UTZ Certified) 9,07% 9,37%
Sustainable Rice Platform 0,00% 0,00%

Voetnoot: Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) is niet opgenomen in het overzicht omdat dit topkeurmerk zeer weinig zichtbaar is als 'on-pack'.
Bron: Data supermarkten

De voornaamste keurmerken in de voedselomzet van de Aldi zijn On the way to PlanetProof en Rainforce Alliance (inclusief UTZ Certified) die respectievelijk 6,85% en 9,07% van de omzet van alle voedselproducten (huismerk en A-merk producten) omvat. Deze percentages zijn nog hoger wanneer we enkel naar huismerkproducten kijken.

Daarnaast verkoopt Aldi ook producten met ASC, Beter Leven 2 en 3 sterren, Fairtrade en MSC keurmerk. De keurmerken Climate Neutral Certified, Demeter, EKO, and SRP worden door Aldi niet gevoerd.

Jumbo

Percentage on-pack keurmerken van voedselomzet

Topkeurmerken Percentage van alle producten (huismerk en A-merk), 2022 Percentage van huismerk producten, 2022
ASC n.b. 1,43%
Beter Leven 1, 2 en 3 sterren n.b. 15,48%*
Climate Neutral Certified n.b. 0,00%
Demeter n.b. 0,00%
EKO n.b. 0,01%
Biologisch EU n.b. 3,78%
Fairtrade n.b. 0,08%
MSC n.b. 0,48%
On the way to PlanetProof n.b. 10,60%
Rainforest Alliance (inclusief UTZ Certified) n.b. 4,95%
Sustainable Rice Platform n.b. 0,00%

* Beter Leven 1 ster is alleen een topkeurmerk voor zuivel. In deze tabel zijn de gegevens voor alle producten met dit keurmerk opgenomen.
Voetnoot: Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) is niet opgenomen in het overzicht omdat dit topkeurmerk zeer weinig zichtbaar is als 'on-pack'.
Bron: Data supermarkten

De voornaamste topkeurmerken die voorkomen in de voedselomzet van Jumbo zijn On the Way to PlanetProof (10,60% van de voedselomzet van alle huismerkproducten), Rainforest Alliance (4.95% van de voedselomzet van alle huismerkproducten) en Biologisch (3,78% van de voedselomzet van alle huismerkproducten). Bij Jumbo wordt naast topkeurmerken Beter Leven 2 en 3 sterren ook topkeurmerk Beter Leven 1 ster zuivel verkocht. Producten Beter Leven 1, 2 en 3 sterren zijn goed voor 15,48% van de voedselomzet van alle huismerkproducten. Specifiek voor Beter Leven 1 ster voor zuivel is dit percentage niet bekend.

Alle aardappelen, groenten, en fruit bij de Jumbo in Nederland geteeld zijn On the way to PlanetProof gecertificeerd, wanneer ze niet uit Nederland komen is 99% Global GAP gecertificeerd.

Lidl

Percentage on-pack keurmerken van voedselomzet

Topkeurmerken Percentage van alle producten (huismerk en A-merk), 2022 Percentage van huismerk producten, 2022
ASC 1,97% 2,08%
Beter Leven 2 en 3 sterren 1,62% 1,75%
Climate Neutral Certified 0,00% 0,00%
Demeter 0,00% 0,00%
EKO 0,00% 0,00%
Biologisch EU 2,38% 2,58%
Fairtrade 0,80% 0,87%
MSC 1,12% 1,21%
On the way to PlanetProof 6,79% 7,36%
Rainforest Alliance (inclusief UTZ Certified) 5,97% 6,28%
Sustainable Rice Platform 0,00% 0,00%

Voetnoot: Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) is niet opgenomen in het overzicht omdat dit topkeurmerk zeer weinig zichtbaar is als 'on-pack'.
Bron: Data supermarkten

De voornaamste keurmerken die voorkomen in de voedselomzet van Lidl zijn On the way to PlanetProof en Rainforce Alliance (inclusief UTZ Certified) dat respectievelijk 6,79% en 5,97% van de omzet van alle voedselproducten (huismerk en A-merk producten) omvat. Deze percentages zijn nog hoger wanneer we alleen naar huismerkproducten kijken.

Daarnaast verkoopt Lidl ook producten met ASC, Beter Leven 2 en 3 sterren, Fairtrade en MSC keurmerk. Voor de overige keurmerken staat 0,00% genoteerd, het is onbekend of dit komt omdat de Lidl dit keurmerk niet heeft, of dat het percentage van het keurmerk onbekend is, of dat het percentage zo laag is dat dit afgerond op 0,00% uitkomt.

PLUS

Percentage on-pack keurmerken van voedselomzet

Topkeurmerken Percentage van alle producten (huismerk en A-merk), 2022 Percentage van huismerk producten, 2022
ASC 0,90% 2,00%
Beter Leven 2 en 3 sterren 1,70% 3,50%
Climate Neutral Certified 0,90% 2,10%
Demeter n.b. n.b.
EKO 0,10% 0,00%
Biologisch EU 2,40% 4,60%
Fairtrade 3,10% 6,90%
MSC 0,80% 1,00%
On the way to PlanetProof 3,70% 4,80%
Rainforest Alliance (inclusief UTZ Certified) 1,60% 0,50%
Sustainable Rice Platform n.b. n.b.

Voetnoot: Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) is niet opgenomen in het overzicht omdat dit topkeurmerk zeer weinig zichtbaar is als 'on-pack'.
n.b.: niet bekend
Bron: Data supermarkten

De voornaamste keurmerken die voorkomen in de voedselomzet van de PLUS zijn On the way to PlanetProof en Fairtrade die respectievelijk 3,70% en 3,10% van de omzet van alle voedselproducten (huismerk en A-merk producten) omvatten. Bij biologisch is dit percentage 2,40%. Deze percentages zijn hoger wanneer we alleen naar huismerkproducten van de PLUS kijken.

Daarnaast verkoopt PLUS ook producten met ASC, Beter Leven 2 en 3 sterren, Climate Neutral Certified, EKO, MSC, Rainforst Alliance (inclusief UTZ Certified) keurmerk. PLUS heeft geen registratie van producten met Demeter en Sustainable Rice Platform.

Voor bijna alle supermarkten in dit dashboard geldt dat On the Way to PlanetProof en Rainforest Alliance (inclusief UTZ Certified) de meest voorkomende keurmerken zijn als percentage van de totale voedselomzet van de supermarkten. Uitzonderingen hierop zijn PLUS en Albert Heijn. PLUS heeft een minder groot aandeel met het keurmerk Rainforest Alliance (inclusief UTZ Certified) maar heeft daarintegen wel een veel groter aandeel met het keurmerk Fairtrade. Albert Heijn heeft een minder groot aandeel met het keurmerk On the Way to PlanetProof maar heeft wel een veel groter aandeel met het bedrijfslogo Beter Voor Natuur & Boer. Marktaandelen van bepaalde keurmerken in bepaalde productcategorieën kunnen verschillen. Op basis van informatie van supermarkten kan worden opgemerkt dat veel supermarkten certificering op huismerkproducten belangrijk vinden. Certificering met topkeurmerken geldt met name voor de productcategorieën verse en bewerkte vis met topkeurmerken ASC en MSC, thee, koffie en cacao met topkeurmerken Fair Trade en Rainforest Alliance, en aardappels, groente en fruit uit Nederland met topkeurmerk On the Way to Planet Proof of topbedrijfslogo Beter voor Natuur & Boer (Albert Heijn).